Παγκόσμια ανησυχία και αλματώδη άνοδο στις τιμές του πετρελαίου προκάλεσαν οι εκρήξεις σε δύο τάνκερ στον κόλπο του Ομάν, τα οποία εκκενώθηκαν και διασώθηκαν δεκάδες μέλη των πληρωμάτων.
Για απαράδεκτες επιθέσεις κάνoυν λόγο οι ΗΠΑ, που σύμφωνα με διπλωματικές πηγές σκοπεύουν να θέσουν το θέμα των επιθέσεων κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών που πρόκειται να διεξαχθεί αργότερα σήμερα, κεκλεισμένων των θυρών. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μ. Πομπέο κατηγόρησε ανοιχτά το Ιραν ότι ευθύνεται για τις επιθέσεις. Έρευνα των επιθέσεων και όχι βιαστικά συμπεράσματα ζήτησε η Μόσχα. Το θέμα προκαλεί πλήθος διεθνών αντιδράσεων καθώς ενισχύονται οι φόβοι για ενδεχόμενη σύγκρουση στον Περσικό Κόλπο.
Οι επιθέσεις σε δύο δεξαμενόπλοια στον Κόλπο του Ομάν που άφησαν το ένα από τα δύο πλοία να φλέγεται και τα δύο ακυβέρνητα, προκάλεσαν άλμα σχεδόν 3% στις τιμές του πετρελαίου κατά την έναρξη των ευρωπαϊκών συναλλαγών, και νέες ανησυχίες για την ασφάλεια των πλοίων και των πληρωμάτων τους που διαπλέουν τα Στενά του Χορμούζ.
Το δεξαμενόπλοιο Front Altair τυλίχθηκε στις φλόγες, ενώ έπλεε ανοιχτά του Ιράν στον Κόλπο του Ομάν, έπειτα από μια έκρηξη που μια πηγή τόνισε ότι προκλήθηκε από μαγνητική νάρκη. Το πλήρωμα του πλοίου –που ανήκει στη νορβηγική εταιρεία Frontline και φέρει σημαία Νήσων Μάρσαλ– περισυνέλεξε ένα πλοίο στην περιοχή και μεταφέρθηκε σε ένα ιρανικό σκάφος διάσωσης.
Το δεύτερο δεξαμενόπλοιο –ιδιοκτησίας γιαπωνέζικης εταιρείας– εκκενώθηκε αφότου επλήγη από μια τορπίλη, όπως ανέφερε η εταιρεία που ναύλωσε το πλοίο. Το πλήρωμα επίσης περισυλλέχθηκε.
Οι επιθέσεις σημειώνονται ένα μήνα αφότου άλλα τέσσερα δεξαμενόπλοια χτυπήθηκαν από νάρκες στο στρατηγικής σημασίας αυτό θαλάσσιο πέρασμα.
Σύμφωνα με το ιρανικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, IRNA, η πρώτη επίθεση σημειώθηκε στις 08:50 (τοπική ώρα, 07:50 ώρα Ελλάδας) σε απόσταση 25 ναυτικών μιλίων από το Μπαντάρ-ε Ζασκ στο δεξαμενόπλοιο με σημαία των Νησιών Μάρσαλ το οποίο μετέφερε φορτίο αιθανόλης που είχε φορτωθεί στο Κατάρ και προοριζόταν για την Ταϊβάν.
Γύρω στις 16:30 ώρα Ελλάδας, το βαρέλι του Μπρεντ της Βόρειας Θάλασσας για παράδοση τον Αύγουστο κατέγραφε αύξηση κατά 2,28 δολάρια (+3,84%) στα 62,25 δολάρια Η τιμή για το βαρέλι του αμερικανικού αργού (WTI) για παράδοση τον Ιούλιο σημείωνε αύξηση κατά 1,86 δολάριο (+3,68%) στα 53 δολάρια.
«Πρέπει να θυμόμαστε ότι περίπου το 30% του (διά θαλάσσης μεταφερόμενου) αργού πετρελαίου διέρχεται από τα Στενά. Αν τα νερά καθίστανται επικίνδυνα, η προσφορά σε όλο τον Δυτικό κόσμο μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο» ανέφερε σε δήλωσή του ο Πάολο ντ’Αμίκο, πρόεδρος της ένωσης δεξαμενόπλοιων INTERTANKO.
Το νέο περιστατικό σημειώνεται την ώρα που έχουν οξυνθεί οι εντάσεις ανάμεσα στην Τεχεράνη και την Ουάσινγκτον, η οποία κατηγορεί το Ιράν ότι κρύβεται πίσω από το πρώτο περιστατικό, που είχε σημειωθεί τον Μάιο.
Ο Πέμπτος Στόλος του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ -με έδρα το Μπαχρέιν- ανακοίνωσε νωρίτερα ότι έλαβε δύο «σήματα κινδύνου» νωρίς σήμερα το πρωί από δεξαμενόπλοια στον Κόλπο του Ομάν, τα οποία πιθανολογείται ότι αποτέλεσαν στόχο «επίθεσης», αναφέροντας πως «αμερικανικά πλοία βρίσκονται στην περιοχή και παρέχουν βοήθεια».
Έκρηξη
To Κοkuka Courageous με σημαία Παναμά της ιαπωνικής ναυτιλιακής εταιρείας Kokuka Sangyo Ltd υπέστη ζημιά από «φερόμενη επίθεση», από την οποία υπέστη ρωγμή το κύτος του πάνω από την ίσαλο γραμμή, ανακοίνωσε παράλληλα η εταιρεία διαχείρισης Bernhard Schulte Shipmanagement, η οποία πρόσθεσε ότι όλα τα μέλη του πληρώματος είναι ασφαλή, διευκρινίζοντας ότι μόνον ένα από αυτά τραυματίστηκε ελαφρά.
Μια ναυλομεσιτική εταιρεία τόνισε ότι η έκρηξη που σημειώθηκε στο Κοkuka Courageous ίσως να προκλήθηκε από μια μαγνητική νάρκη. «Το Κοkuka Courageous είναι ακυβέρνητο χωρίς πλήρωμα», τόνισε η πηγή.
Η Kokuka Sangyo Ltd ανέφερε ότι το πλοίο της χτυπήθηκε δύο φορές μέσα σε χρονικό διάστημα τριών ωρών.
Όπως τόνισε η κρατική εταιρεία διύλισης πετρελαίου της Ταϊβάν CPC Corp που είχε ναυλώσει το Front Altair, το δεξαμενόπλοιο «φέρεται να επλήγη από τορπίλη», περίπου στις 04:00 (GMT), 07:00 (ώρα Ελλάδας), ενώ μετέφερε 75.000 τόνους νάφθας, ενός εύφλεκτου υδρογονάνθρακα σε υγρή μορφή
Η εταιρεία Frontline ανέφερε ότι το δεξαμενόπλοιό της τυλίχθηκε στις φλόγες, χωρίς όμως να βυθιστεί, διαψεύδοντας προηγούμενη πληροφορία του ιρανικού πρακτορείου ειδήσεων IRNA, ότι το πλοίο είχε βυθιστεί.
Το 23μελές πλήρωμα του Front Altair εγκατέλειψε το πλοίο μετά την έκρηξη και περισυλλέχθηκε από ένα πλοίο Hyundai Dubai που έπλεε κοντά. Το πλήρωμα έπειτα μεταφέρθηκε σε ένα ιρανικό σκάφος διάσωσης, όπως ανέφερε η Hyundai Merchant Marine.
Ιρανικές ομάδες έρευνας και διάσωσης διέσωσαν 44 ναυτικούς από το Front Altair και το Kokuka Courageous και τους μετέφερε στο ιρανικό λιμάνι Τζασκ, μετέδωσε το IRNA.
Οι επιθέσεις έρχονται μια μέρα αφότου οι σιίτες αντάρτες της Υεμένης Χούθι, που υποστηρίζονται από το Ιράν, εκτόξευσαν πύραυλο εναντίον του αεροδρομίου της Άμπχα στο νοτιοδυτικό τμήμα της Σαουδικής Αραβίας, τραυματίζοντας 26 ανθρώπους. Οι Χούθι είχαν επίσης αναλάβει την επίθεση μιας επίθεσης με drone τον περασμένο μήνα σε αντλιοστάσια της Σαουδικής Αραβίας.
Αντιδράσεις
Τα περιστατικά αυτά σημειώθηκαν την ώρα που ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σίνζο Άμπε βρισκόταν στην Τεχεράνη σε μια προσπάθεια να συμβάλει στην άμβλυνση των εντάσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν. Ο Άμπε κάλεσε όλες τις πλευρές να μην επιτρέψουν την κλιμάκωση των εντάσεων.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ χαρακτήρισε «ύποπτα» τα δύο περιστατικά, τονίζοντας με tweet του πως οι επιθέσεις έγιναν ενώ ο Σίνζο Άμπε συναντιόταν με τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν αγιατολάχ Χαμενεΐ «για εκτεταμένες και φιλικές συνομιλίες». Ο Χαμενεΐ δήλωσε στον Άμπε ότι δεν θα επαναλάβει την «πικρή εμπειρία» να διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ, απορρίπτοντας κατηγορηματικά το ενδεχόμενο συνομιλιών με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί δήλωσε πως η ασφάλεια στον Κόλπο έχει μεγάλη σημασία για το Ιράν.
Οι επιθέσεις συνιστούν μια «μεγάλη κλιμάκωση» δήλωσε ο εκπρόσωπος της σαουδαραβικής συμμαχίας που πολεμά τους σίιτες αντάρτες Χούθι στην Υεμένη. «Από την οπτική μου…μπορούμε να το συνδέσουμε με τις επιθέσεις των Χούθι στα Μπαμπ ελ Μάντεμπ», δήλωσε ο Τούρκι αλ Μάλκι στους δημοσιογράφους στο Ριάντ, αναφερόμενος στις επιθέσεις τον Ιούλιο του 2018 εναντίον δύο σαουδαραβικών δεξαμενόπλοιων στα στρατηγικής σημασίας στενά Μπαμπ ελ Μάντεμπ στην Ερυθρά Θάλασσα, που αποδόθηκαν στους σιίτες αντάρτες που φέρουν τη στήριξη της Τεχεράνης.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο δήλωσε σήμερα ότι η Ουάσινγκτον εκτιμά, με βάση τις πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών, τους τύπους των όπλων που χρησιμοποιήθηκαν και την προηγμένη μέθοδος των επιθέσεων, ότι η Τεχεράνη ευθύνεται για τις επιθέσεις εναντίον δύο δεξαμενόπλοιων στον Κόλπο του Ομάν.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας υποστήριξε ότι η Τεχεράνη εργάζεται για να διαταρράξει τη μεταφορά πετρελαίου μέσα από τα Στενά της Χορμούζ. Οι απρόκλητες επιθέσεις είναι μέρος μιας εκστρατείας της Ισλαμικής Δημοκρατίας για κλιμάκωση των εντάσεων, σημείωσε.
Πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στον Αμερικανό πρεσβευτή στα Ηνωμένα Έθνη να θέσουν το ζήτημα του Ιράν στο Συμβούλιο Ασφαλείας.
Ωστόσο ανέφερε ότι η Ουάσινγκτον εξακολουθεί να θέλει το Ιράν να επιστρέψει στο «τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ δήλωσε πως ο κόσμος δεν πρέπει να σπεύσει να κατηγορήσει το Ιράν για την επίθεση σε πετρελαιοφόρα στον κόλπο του Ομάν, μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA.
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών «καταδίκασε κάθε επίθεση εναντίον εμπορικών πλοίων» και ζήτησε την «αποσαφήνιση των γεγονότων» και την «απόδοση ευθυνών» , τονίζοντας ότι ο κόσμος δεν μπορεί να επιτρέψει να γίνει μια μεγάλη σύγκρουση στον Κόλπο.
Το Λονδίνο από την πλευρά του εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για τις αναφορές των επιθέσεων, σημειώνοντας ότι συνεργάζεται με εταίρους επί του περιστατικού.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μαας εξέφρασε την ανησυχία του για τις επιθέσεις, τονίζοντας ότι «οι αναφορές που έχουμε λάβει… είναι εξαιρετικά ανησυχητικές». «Μια κλιμάκωση της κατάστασης είναι επικίνδυνη, αυτά είναι γεγονότα που μπορεί να οδηγήσουν σε κλιμάκωση», δήλωσε ο Μαας, που μόλις επέστρεψε από περιοδεία του στο Ιράν και άλλες χώρες στην περιοχή.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε να αποφευχθούν όλες «οι προκλήσεις» στην περιοχή.
Το Ομάν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που έχουν και οι δύο ακτογραμμές κατά μήκος του Κόλπου του Ομάν, δεν απάντησαν άμεσα για να σχολιάσουν το συμβάν.
Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα –αντίπαλοί του Ιράν στην περιοχή– έχουν δηλώσει στο παρελθόν ότι επιθέσεις σε περιουσιακά στοιχεία πετρελαίου στον Κόλπο θέτουν σε κίνδυνο τον παγκόσμιο εφοδιασμό πετρελαίου και την περιφερειακή ασφάλεια.
Πηγή ΑΠΕ, ΕΡΤ, Reuters, AP, IRNA
